خطری که ادبیات را تهدید می کند - مجله ایرکا

این نویسنده و مدرس داستان نویسی در گفت وگو با خبرنگاران درباره ویژگی های رمان های عامه پسند و پرفروش و این که آیا لزوما یکی هستند و یا گاهی با هم اشتباه گرفته می شوند، با بیان این که تعریف دقیقی از ادبیات عامه پسند وجود ندارد و برای تبیین موضوع باید آن را تعریف کنیم، اظهار کرد: رمان عامه پسند به کتاب هایی گفته می گردد که افرادی که در لایه های میانی و پایینی جامعه قرار دارند، می توانند این ها را بخوانند. معمولا این افراد تعداد بیشتری از جمعیت یک کشور و حتی جهان را تشکیل می دهند و فروش کتاب های عامه پسند به این موضوع بر می گردد.

او افزود: فی نفسه کاری پرفروش می گردد که مردم بیشتری با آن ارتباط برقرار کنند اما این به معنای بد بودن کتاب نیست. آنچه به عنوان ادبیات عامه پسند شناخته می گردد کتاب هایی است که ارزش ادبی و هنری کمتری دارد و از نظر ساختاری، زبان، تکنیک ادبی و جهان بینی دچار ضعف است و در سطح پایینی واقع شده است. نویسندگان این نوع از کتاب ها به کندو کاو انسان ها نمی پردازند، زبان نو ندارند و بیشتر بر ساختارهای سطح پایینی از ادبیات کلاسیک متمرکزند.

عباسی در ادامه گفت: اگر تعریف از عشق در کتابی انسان شناسانه باشد آن اثر، کار جدی و مهمی است اما نویسندگان این نوع کتاب ها بر احساسات عاطفی نوجوانان تمرکز دارند زیرا بیشتر خوانندگان را تشکیل می دهند، این کتاب ها بیشتر مخاطب محورند. شاید عنوان عامه پسند برای این نوع کتاب ها جالب نباشد زیرا آن ها از نظر فنی و هنری سطح پایینی دارند و ارزش ادبی کمتری برای شان متصور است. کتاب هایی هم هستند که از نظر ادبی و ساختار زبانی ارزش بالاییدارند اما پرفروش می شوند، بنابراین عنوان عامه پسند، عنوان مناسبی برای این کتاب ها نیست.

او درباره نقد نشدن کتاب های عامه پسند، با تاکید بر ضعف این کتاب ها از نظر هنری و ادبی، بیان نمود: منتقدان به دنبال کشف ارزش های ادبی و هنری هستند و چون این کتاب ها فاقد ارزش های ادبی هستند و یا ارزش کمتری دارند،کنار گذاشته می شوند.

نویسنده دختر لوتی و بازیگوش سپس درباره این که آیا ادبیات عامه پسند می تواند مقدمه ای برای ورود به ادبیات جدی باشد، اظهار کرد: این موضوع دو بحث دارد؛ نوشتن و خواندن. نویسنده ای که از نوشتن کتاب های با ارزش ادبی کمتر شروع کند، نمی تواند کتابی بنویسد که ارزش ادبی و هنری بالایی دارد و معمولا در همان سطح باقی می ماند. اما درباره خواندن باید بگوییم، خواندن هر کتابی به مخاطب کمک کرده و او را ترغیب می کند تا کتاب به عنوان کالای اساسی زندگی اش قرار بگیرد. این نوع کتاب ها معمولا جذابیت بیشتری برای کسانی که در سنین پایین قرار دارند، دارد، برخی از آن ها هم ارزش ادبی و نثری و زبان درست دارند. فکر نمی کنم اشکالی در آن باشد و ممکن است در سنین بالا آثار فاخری بخوانند اما برای نوشتن توصیه نمی کنم.

عباسی همچنین درباره نگاه تجارت گونه برخی از ناشران نسبت به کتاب ها که منجر به گسترش تولید کتاب های عامه پسند می گردد و این که آیا ممکن است نویسنده ای برای تأمین معاش به این سمت برود، بیان نمود: این خطر همیشه وجود داشته و دارد. نشر بنگاه اقتصادی و فرهنگی است و ناشران ترجیح می دهند کتابی تولید کنند که هم نخبگان تایید کنند و هم خواننده عام داشته باشد تا فروش کند. ناشران حرفه ای سعی می کنند تن به این کار ندهند اما در زمانی که شرایط اقتصادی نشر آشفته می گردد این خطر ادبیات را تهدید می کند. نویسندگان نیز ممکن است به دلایل اقتصادی به نوشتن کارهایی با ارزش ادبی و هنری کم تمایل پیدا کنند.