سن مناسب برای استفاده بچه ها از گوشی هوشمند و نکات علمی آن - مجله ایرکا

سن مناسب برای دادن گوشی هوشمند به بچه ها

پژوهش ها نشان داده اند که مغز بچه ها به طور مداوم در حال رشد و تکامل است و استفاده زودهنگام از گوشی های هوشمند می تواند تاثیرات منفی بر این فرآیند داشته باشد. طبق توصیه های متخصصان، بهتر است که بچه ها قبل از سن 12 تا 14 سالگی دسترسی به گوشی هوشمند نداشته باشند. در این سن، بچه ها به مقدار کافی رشد یافته اند که بتوانند از دستگاه های دیجیتال با نظارت و محدودیت های والدین بهره مند شوند.

در این سنین، هدف اصلی از دادن گوشی به کودک باید برقراری تماس با خانواده و دوستان و ارتباطات ضروری باشد و استفاده از اینترنت یا شبکه های اجتماعی همچنان محدود گردد. گوشی هایی که فاقد اتصال به اینترنت هستند یا تنها قابلیت تماس و پیامک دارند، برای بچه ها این سنین مناسب ترند.

علت علمی: مطالعات نشان داده اند که تعاملات مستقیم با دیگران و ارتباطات واقعی برای رشد مهارت های اجتماعی و عاطفی بچه ها ضروری هستند. گوشی های هوشمند با ایجاد دسترسی به فضای مجازی ممکن است تعاملات چهره به چهره را کاهش دهند و کودک را از تجربه های طبیعی و رشد اجتماعی محروم نمایند.

سن مناسب برای بازی های موبایلی

بازی های موبایلی از سنین 10 سال به بالا می توانند با محدودیت های زمانی مناسب در برنامه روزانه بچه ها گنجانده شوند. توصیه می گردد که مدت زمان استفاده از بازی های موبایلی برای بچه ها حدود 30 دقیقه در روز باشد. بازی هایی که محتوای آموزشی، پازل ها و چالش های فکری را شامل می شوند، برای این گروه سنی انتخاب های مناسبی هستند. این نوع بازی ها می توانند به توسعه مهارت های شناختی کودک یاری نمایند و تاثیرات مثبتی بر تقویت حافظه، حل مسئله و تفکر منطقی داشته باشند.

از سوی دیگر، بازی های هیجانی، رقابتی و اعتیادآور که احتیاجمند تمرکز بالا و زمان طولانی هستند، حتی برای سنین بالاتر نیز می توانند تاثیرات منفی داشته باشند و بهتر است برای بچه ها به شدت محدود شوند.

علت علمی: تحقیقات نشان می دهند که بازی های ویدیویی با ریتم سریع و حرکات ناگهانی، می توانند استرس زا باشند و باعث افزایش ضربان قلب شوند. بعلاوه استفاده طولانی مدت از بازی های موبایلی باعث اختلال در تمرکز و کاهش بهره وری در سایر فعالیت های روزانه می گردد. بازی های ساده و آرامش بخش به بچه ها یاری می نمایند که مهارت های شناختی و ذهنی خود را بدون ایجاد استرس تقویت نمایند.

سن مناسب برای استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی

استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی برای بچه ها زیر 15 سال توصیه نمی گردد و بهتر است والدین دسترسی به این فضاها را در سنین پایین تر محدود نمایند. از سن 15 سال به بالا، بچه ها می توانند با آموزش های مناسب و نظارت والدین از اینترنت برای اهداف آموزشی و شبکه های اجتماعی برای ارتباط با دوستان استفاده نمایند.

در این سنین، بچه ها به طور نسبی قادر به درک خطرات اینترنت و شبکه های اجتماعی هستند و می توانند تصمیمات مطلعانه تری بگیرند. آموزش های مناسب به آن ها یاری می نماید که بتوانند از خود در برابر خطراتی مانند آزار و اذیت سایبری، اطلاعات نادرست و محتوای نامناسب محافظت نمایند.

علت علمی: تحقیقات نشان می دهند که شبکه های اجتماعی می توانند بر اعتماد به نفس و تصویر ذهنی بچه ها تاثیر منفی بگذارند. مشاهده محتوای ایده آل و غیرواقعی در شبکه های اجتماعی ممکن است موجب حس نارضایتی و عدم اعتماد به نفس در بچه ها گردد. علاوه بر این، استفاده بیش از حد از اینترنت می تواند منجر به اعتیاد دیجیتالی و کاهش ارتباطات واقعی با دیگران گردد، که خود عاملی برای افسردگی و اضطراب در نوجوانان است.

خطرات اسکرول طولانی مدت و دنبال کردن اشیای متحرک روی صفحه نمایش

اسکرول کردن طولانی مدت، به ویژه در فضای شبکه های اجتماعی، می تواند خستگی چشم، سردرد و مسائل خواب ایجاد کند. علاوه بر این، دنبال کردن مداوم اشیای متحرک روی صفحه نمایش یا تغییرات ناگهانی نور می تواند به افزایش فشار بر چشم ها منجر گردد و حتی در بعضی موارد باعث بروز میگرن گردد. این مسائل برای بچه ها به ویژه می توانند خطرناک باشند زیرا چشمان آن ها به علت عدم تکامل کامل، به نور و حرکات سریع حساس تر است.

علت علمی: طبق تحقیقات، نگاه کردن به صفحه نمایش برای مدت طولانی، به ویژه در شرایط کم نور، فراوری ملاتونین (Melatonin) در بدن را کاهش می دهد. ملاتونین هورمونی است که تنظیم خواب را به عهده دارد و کاهش آن باعث اختلالات خواب می گردد. بعلاوه، نور آبی (Blue Light) صفحه نمایش می تواند باعث ایجاد استرس چشمی گردد و منجر به اختلالات دیداری گردد. اسکرول مداوم و تغییرات سریع نور، پردازش بصری مغز را مختل نموده و ممکن است سبب ایجاد خستگی و کاهش تمرکز شوند.

راهنمای جامع سازمان های بهداشتی در استفاده بچه ها از گوشی های هوشمند

سازمان های جهانی نظیر سازمان بهداشت جهانی (WHO) و انجمن اطفال آمریکا (AAP)، توصیه های جامعی در خصوص استفاده بچه ها از دستگاه های دیجیتال ارائه داده اند. این سازمان ها پیشنهاد می نمایند که بچه ها زیر 2 سال به هیچ وجه از دستگاه های دیجیتال استفاده ننمایند و برای بچه ها 2 تا 5 سال نیز مدت زمان استفاده از دستگاه های دیجیتال به حداکثر یک ساعت در روز محدود گردد.

برای بچه ها بالاتر، ضروری است والدین به نحوی استفاده از دستگاه ها را تنظیم نمایند که به سلامت جسمی و روانی کودک آسیب نرساند. این شامل کاهش زمان استفاده از دستگاه، ایجاد وقفه های منظم در زمان بازی یا استفاده از گوشی و اطمینان از حضور کودک در فعالیت های اجتماعی و جسمی است.

نقش والدین در نظارت و هدایت

والدین نقشی کلیدی در استفاده سالم و مفید از گوشی های هوشمند برای بچه ها دارند. نظارت بر نوع و مدت زمان استفاده از دستگاه و ارائه آموزش های لازم به بچه ها برای استفاده هوشمندانه از این دستگاه ها، می تواند از بسیاری از مسائل جسمی و روانی مرتبط با استفاده نامناسب جلوگیری کند. به والدین توصیه می گردد که قوانین واضح و مشخصی در خصوص استفاده از گوشی ها و سایر دستگاه های دیجیتال مشخص نمایند و به بچه ها خود بیاموزند که چطور با اینترنت و شبکه های اجتماعی با مسئولیت پذیری برخورد نمایند.

نتیجه گیری

استفاده از گوشی های هوشمند و دستگاه های دیجیتال برای بچه ها در صورتی که به درستی مدیریت و کنترل گردد، می تواند مزایای آموزشی و تفریح زیادی به همراه داشته باشد. با این حال، احتیاج است که والدین و جامعه به جنبه های منفی و خطرات این دستگاه ها برای بچه ها توجه داشته باشند و از شیوه های صحیح استفاده از آن ها مطلع شوند. رعایت توصیه های سنی و علمی، به بچه ها یاری می نماید که از مزایای تکنولوژی بهره مند شوند بدون اینکه سلامتی جسمی و روانی آن ها به خطر بیفتد.