کودک باید از غذا خوردن لذت ببرد - مجله ایرکا

ساعات برنامه غذایی را خیلی عوض نکنید. مراقب باشید که زمان غذا خوردن، کودک خیلی گرسنه یا خیلی خسته نباشد. سعی کنید میان وعده ها را یک تا دو ساعت قبل از وعده اصلی غذا بدهید. بهتر است میان وعده ها خیلی شیرین، حجیم یا چرب نباشند تا اشتهای کودک برای وعده اصلی غذا، باقی بماند.

برای دسر یک ماده کمی شیرین انتخاب کنید و آن را بلافاصله بعد از غذا به او بدهید که جزو غذا به حساب بیاید. اگر غذای تازهی به او می دهید که از خوردنش امتناع می نماید تعجب نکنید، آن را همراه با غذایی که دوست دارد مثل برنج یا نان یا سیب زمینی به او بدهید. غذاها را خیلی زود به زود و بر اساس تمایل او عوض نکنید. هنگام غذا دادن، دعوا نکنید، داد و قال راه نیندازید و برای خوردن غذا جایزه مشخص نکنید.

بگذارید در خصوص سیر شدنش خودش تصمیم بگیرد، اگر در یک وعده مقدار کمتری بخورد مسلما در وعده دیگر یا روز دیگر جبران می نماید. در سن یک تا دو سالگی با توجه به مراحل تکامل کودک، شما انتظار نداشته باشید که هنگام غذا خوردن خیلی تمیز و مرتب باشد. این مرحله ریخت و پاش بتدریج بهتر می گردد. برخی کارهای او را مانند پرت کردن غذا، بازی کردن هنگام غذاخوردن و... را می توان با آرامش و ملایمت و بتدریج محدود کرد. بسیاری از رفتارهای غذایی آرام آرام با بزرگ شدن کودک عوض می شوند.

بر اساس تحقیقات پژوهشگران موسسه ملی تحقیقات بهداشتی آمریکا، مصرف ماهی و دیگر غذاهایی دریایی در دوران بارداری موجب باهوش تر شدن بچه ها و رشد بهتر مهارتهای آنان می گردد. مصرف ماهی و غذاهای دریایی در هفته کمتر از 340 گرم (مقدار سفارش شده سازمان های بهداشتی آمریکا)، بچه ها آنها را از ابتلا به مسائل رشدی محافظت نمی نماید. این در حالی است که زنانی که غذای دریایی مصرف نمی نمایند درواقع با محروم کردن بچه ها خود از مواد غذایی لازم وحیاتی رشد مغزی آنها، به نوزادان خود آسیب وارد می نمایند.

در این تحقیق که در دانشگاه بریستول انجام شد، بچه های که مادرانشان در دوران بارداری ماهی بیشتری مصرف می نمایند، مهارت های ارتباطی و اجتماعی بهتری داشته و در سن 7 سالگی بهتر رفتار نموده و در سن هشت سالگی از ضریب هوشی کلامی بالاتری برخوردارند.

امتناع کودک از خوردن ممکن است به دلایل ذکر شده باشد: فعالیت زیاد و در نتیجه خستگی فعالیت کم و در نتیجه کمتر گرسنه شدن نخوابیدن کم بودن فاصله بین تنقلات با غذاهای اصلی اظهار نظر مبنی بر دوست نداشتن غذا به وسیله بزرگترها. اما درعین حال این امر ممکن است وسیله ای باشد که کودک می خواهد عدم وابستگی و استقلالش را نشان دهد. این خود بخشی از مراحل تکامل اوست. والدین اگر هیجان زده باشند و به کودک فشار بیاورند سبب کندی جریان ترشح معده کودک و مانع از هضم غذای وی می شوند. همچنین کودک از توجه والدین لذت می برد و می آموزد که امتناع از خوردن، یکی از راههای جلب توجه آنان است. کودک معمولا غذای بخصوصی را برای مدتی دوست دارد و بعد ممکن است به غذای دیگری علاقه نشان دهد.

یعنی کودک غذایی را که تا دیروز دوست داشت و می خورد، امروز از خوردنش امتناع می نماید. در این مورد، والدین با تغییراتی از قبیل تغییر در درجه حرارت و یا نوع پخت، یا شکل غذا (به عنوان مثال دادن شیر گرم یا سرد، دادن تخم مرغ آب پز یا نیمرو و...) و تعریف و تمجید از غذا می توانند آن را مورد پسند و دلخواه کودک نمایند. اگر کودک باز هم از خوردن متناع کرد، والدین باید شکیبا باشند و کودک را به اجبار وادار به خوردن ننمایند و پس از تمام شدن غذ، بشقاب او نیز با سایر بشقاب ها برداشته گردد. بدین ترتیب هم کودک یاد می گیرد که زمان صرف غذا نامحدود نیست و هم باعث می گردد در وعده غذایی بعد، به مقدار کافی گرسنه باشد و غذا بخورد. نتایج مطالعات نیز نشان داده است که دریافت انرژی هر کودک از یک وعده غذایی به وعده دیگر بسیار فرق دارد ولی کل انرژی دریافتی روزانه بطور قابل توجهی ثابت است.

بدین معنی که معمولا کودک کمبود کالری و مواد مغذی در یک وعده را، در وعده بعد جبران می نماید. لذا وظیفه والدین انتخاب و ارائه مواد غذایی مغذی و مناسب است. اگر کودک به خوردن برخی از غذاها علاقه نشان نمی دهد چه باید کرد؟ اگر کودک علاقه کافی برای خوردن برخی از انواع غذاه را ندارد مادر باید آن غذا را به روش های مختلف درست کند تا همان ماده غذایی با مزه و طعم تازه مورد استفاده کودک قرار گیرد و اگر باز هم از خوردن امتناع کرد می توان از جانشین های آن ماده غذایی استفاده نمود. برخی از مادران شکایت دارند که کودکشان گوشت تکه یا تخم مرغ نمی خورد و یا شیر کم می خورد و یا شیرینی زیاد طلب می نماید. در زیر چند پیشنهاد برای هدایت این مادران آورده شده است.

برای بچه های که گوشت تکه ای نمی خورند: بهتر است گوشت را به قطعات بسیار کوچک و ریز تقسیم کنید که به خوبی پخته گردد مثلا به صورت حلیم گندم درآید. قطعات بسیار ریز گوشت را مخلوط با حبوبات کاملا بپزید و نرم کنید. همراه با یک قاشق غذا خوری روغن زیتون و یک قاشق مرباخوری آب لیمو ترش یا آب نارنج تازه به کودک بدهید.

گوشت چرخ نموده را به صورت کوفته قلقلی در آورید یا به صورت مخلوط با گوجه فرنگی بجای سس روی ماکارونی بریزید یا کتلت (مخلوط کوشت و سیب زمینی و تخم مرغ) به شکل های کوچک و زیبا تهیه کنید و یا به صورت مخلوط با آب گوجه فرنگی و لوبیا و برنج (لوبیا پلو) بپزید. از گوشت مرغ یا ماهی بهره ببرید. اگر کودک هیچیک از انواع گوشت را نمی خورد از جانشین های آن بهره ببرید؛ مثل زرده تخم مرغ، سفیده تخم مرغ، عدس، پنیر با بادام یا گردو، لوبیا چیتی پخته شده، بادام زمینی بدون پوست، شیر و ماست.

برنج را در آب گوشت یا مرغی که می پزید بریزید و به صورت کته نرم، با انواع سبزی ها یا عدس، به او بدهید. بچه های که اصلا گوشت نمی خورند باید از نظر دریافت آهن مورد توجه باشند. برای بچه های که تخم مرغ سفت شده را نمی خورند: تخم مرغ سفت شده را با کمی کره یا شیر نرم کنید.

زرده و سفیده تخم مرغ را بزنید و داخل سوپ بریزید و بگذارید چند جوش بزند. زرده و سفیده تخم مرغ را با کمی شیر (2 قاشق غذاخوری) مخلوط نموده و در روغن بپزید (خاگینه) سیب زمینی پخته شده و تخم مرغ سفت شده را رنده کنید و به آن کمی کره یا روغن زیتون بزنید (تقریبا مثل سالاد الویه ولی بدون سس مایونز) یا به آن ماست و روغن زیتون یا کمی شیر اضافه کنید.

منبع: آشپزی و تغذیه بچه ها، فاطمه تقدسی نیا، صص302-298، نوید حکمت، چاپ دوم، قم، 1396

منبع: راسخون