چرا بعضی بچه ها انگشتشان را می مکند - مجله ایرکا

به گزارش ایسنا، زهرا مرادی دلیر با بیان اینکه بروز اختلال اضطرابی در دختران و پسران به طور یکسان شایع است، توضیح داد: به طور میانه از هر پنج کودک یک کودک هم دچار اختلال اضطرابی می گردد که بر اساس تحقیقات موجود مکیدن شست 7.3 درصد و مکیدن سایر انگشتان 1.2 درصد را به خود اختصاص می دهد.

این روانشناس با بیان اینکه سایر عادات دهانی از جمله تنفس دهانی، مکیدن لب، دندان قروچه، ناخن جویدن و سایر مصادیق از دیگر اختلالات موجود در بچه ها است، یادآور شد: این نوع اختلالات بیشتر در خانواده های پر جمعیت و خانواده هایی که از لحاظ مالی و اجتماعی در شرایط ضعیفی قرار دارند،مشاهده می گردد.

وی از انجام حرکات بازتابی نوزادان هنگام تولد اطلاع داد و گفت: این حرکات بازتابی در هفته های اول زندگی با نوزاد همراه بوده و ممکن است تا ماه ها با کودک همراه باشد که این بازتاب ها به رشد جسمی و فکر نوزاد یاری می نماید و جزئی از فرایند رشد کودک محسوب می گردد.

مرادی مهمترین بازتاب ها در نوزادان را مکیدن، چنگ زدن، پلک زدن و بازتاب گونه خواند و افزود: بازتاب مکیدن از ابتدای تولد تا چهار ماهگی وجود دارد و بعد از آن مکیدن کودک از حالت بازتابی خارج و به یک امر ارادی تبدیل می گردد.

وی گفت: مکیدن انگشت از جمله رفتارهایی است که نوزادان از بدو تولد به انجام آن علاقه دارند و بازتاب مکیدن باعث انجام بیشتر آن می گردد بعلاوه انگشت مکیدن در کودکی را می توان از زاویه های مختلف مورد آنالیز قرار داد چراکه گاهی مربوط به مرحله ای از رشد کودک است و طبق نظریه روانکاوی یا روانی تحلیلگری فروید که اسم می نماید چهار تا پنج سال اول زندگی یا مرحله کودکی برای شگل گیری شخصیت اهمیت زیادی دارد.

مرادی گفت: مرحله اول رشد کودکی مرحله دهانی است چرا که دهان اولین اندامی است که به کودک لذت می دهد، بچه ها غذای حیات بخش را از حفره دهان کسب می نمایند، اما غیر از آن، به وسیله مکیدن هم لذت می برند و اغلب در اوایل کودکی این احتیاج کودک به برترین شیوه ارضا می گردد.

وی ادامه داد: وقتی بچه ها بزرگتر می شوند، به خاطر تغذیه زمان بندی شده، افزایش فواصل زمانی بین وعده های غذا و از شیر گرفتن به احتمال بیشتری دچار احساس ناکامی و اضطراب می شو ند و این اضطراب ها باعث می گردد که کودک راهی برای آرام کردن خود (دفاع کردن از خود علیه محیط اضطراب زا) پیدا کند و به این ترتیب ممکن است والدین با مکیدن انگشت بچه هاشان روبرو شوند.

این روانشناس کودک افزود: در واقع با فاصله پیدا کردن وعده های غذایی و به ویژه از شیر گرفتن، اضطراب از دست دادن مادر در کودک ایجاد می گردد و راهی برای ایجاد آرامش جست وجو نموده و انگشتانش را می مکد.

مرادی دلیر یکی دیگر از دلیل های مکیدن انگشت در بچه ها را رویش دندان ها و خارش لثه دانست و افزود: بچه های که دندانشان در حال رویش است برای کاهش خارش از انگشتان خود استفاده می نمایند.

وی گفت: در صورتیکه دلیل مکیدن انگشت در بچه ها تعیین شد، والدین باید ارتباط صمیمی با کودک ایجاد نمایند و رابطه والد فرزندی نقش مهمی در کاهش اضطراب و به طبع آن انگشت مکیدن دارد.

این روانشناس کودک اعلام نمود: رابطه صمیمی شامل گذراندن وقت منظم و بازی کردن با کودک و فعالیت های لذت بخشی است که کودک آنها را انتخاب می نماید.

وی ادامه داد: اضطراب از شیر گرفتن که جزئی از مرحله رشدی کودک است طبیعی بوده و بعد از ایجاد رابطه صمیمی و از بین بردن اضطراب کودک، اگر همچنان این رفتار ادامه داشت و در واقع به صورت عادت درآمده بود باید اقدامات درمانی را انجام دهند.

مرادی تاکید نمود: والدین باید با زیر نظر گرفتن کودک زمان ها و موقعیت هایی که کودک بیشتر اقدام به این کار می نماید را شناسایی نمایند بعلاوه بعد از شناسایی موقعیت باید از تکنیک هایی مثل مشغول نگه داشتن دست استفاده نمایند.

وی ادامه داد: به اسم مثال اگر کودک در هنگام تلویزیون تماشا یا این کار را انجام می دهد بهتر است با قرار دادن تنقلاتی مثل گندمک و... دهان و دست کودک را درگیر کاری غیر از مکیدن انگشت کرد.

وی بر تکنیک استفاده از حواس پرتی تاکید نمود و گفت: اگر در حال خواندن کتاب هستید و متوجه می شوید که کودک دست خود را به دهان برده است از او بخواهید او کتاب را نگه دارد یا ورق بزند، یا ادامه را بخواند یا از روی تصویر شرح دهد.

مرادی استفاده از قانون برای بچه ها بزرگتر را راه حل مناسب برای درمان مکیدن انگشت برشمرد و گفت: به اسم مثال هنگام خواندن کتاب دست ها زیر پتو باید قرار قرار گیرد و هر موقع دست به سمت دهان می رود خواندن داستان قطع می گردد.

وی یادآور شد: برای بچه ها دبستانی و بزرگتر می توان از یاد آور استفاده کرد، یعنی رمزی بین والدین و کودک گذاشته می گردد، به اسم مثال، هرگاه من شما را در حال انگشت مکیدن مشاهده کنم یک بشکن یا سوت می زنم و شما سریع این عمل را به عمل دیگری تبدیل کن.

وی توضیح داد: برای بچه ها بزرگتر دبستانی می توان از اعمال پیامد استفاده کرد، پیامد ابتدا باید مثبت باشد و اگر تاثیر نداشت از پیامد منفی مثل جریمه می توان استفاده کرد، به اسم مثال اگر امروز انگشت خود را در دهان خود نکنی عصر به پارک می رویم، برای اعمال پیامد ابتدا از زمان کم آغاز می کنیم و پاداش می دهیم و کم کم زمان را بالا می بریم.

مرادی گفت: در صورتی که پاداش جوابگو نباشد می توان از پیامد منفی استفاده کرد، به اسم مثال چون دستت را در دهانت دیدم عصر به سینما نمی رویم.

این روانشناس با بیان اینکه اعمال پیامد قوانین خاص خود را دارد و نباید حالت غافلگیری داشته باشد، گفت: از قبل باید شرایط شرح داده شده باشد و هر دو والد و کودک روی آن توافق داشته باشند.