کرونا با خوردن مواد خوراکی منتقل می شود؟! - مجله ایرکا

مواد خوراکی آلوده به ویروس جدید کرونا بی خطر نیستند، اما پژوهشگران می گویند، تا به امروز موردی از ابتلا از طریق خوردن این مواد دیده نشده. پژوهشگران از خطر بازار هایی فروش گوشت که در آن حیوانات زنده هم به فروش می رسند می گویند.

گفته می گردد که منشأ بیماری همه گیر کرونا به ووهان چین و به یک بازار ماهی فروشی در این شهر برمی گردد. منشأ شیوع دیگری از این بیماری منتسب به یک بازار مواد خوراکی در پکن است و کمی قبل هم خبر ابتلای شمار زیادی از کارکنان کارخانه گوشت و کشتارگاه در آلمان به ویروس جدید کرونا، سر و صدای زیادی بر پا کرد.

هرچند که ویروس جدید، سارس کووید 2، عامل بیماری زای یک بیماری ریوی است، اما آیا انتقال این ویروس از طریق مواد خوراکی هم ممکن است؟

مؤسسه فدرال ارزیابی ریسک در آلمان، اما می گوید، در حال حاضر هیچ موردی که در آن ثابت شده باشد، انسان از راه خوردن مواد غذایی آلوده، به ویروس جدید کرونا مبتلا شده است، وجود ندارد. سازمان جهانی بهداشت و سازمان غذا و دارو آمریکا هم این مسئله را تأیید کرده اند.

چرا که این ویروس در درجه اول از طریق قطرات آب دهان منتقل می گردد؛ یعنی هنگام عطسه، سرفه، بازدم یا صحبت کردن. اگر شمار کافی از این ویروس به مخاط بینی، دهان یا چشم فرد وارد گردد، این فرد به بیماری مبتلا می گردد. لازمه مبتلا شدن، در کنار شرط ورود مقدار کافی از این ویروس به مخاط نامبرده، الزاما زخمی بودن این مخاط نیست. بلکه بیشتر این نکته است که این ویروس به گیرنده های پروتیینی خاصی نیاز دارد که بتواند با آن ها به سلول های میزبان نفوذ کند.

بینی راه مطمئنی برای ورود ویروس

به گفته پژوهشگران به نظر می رسد که راه ورود از طریق بینی برای این مهاجمان بهترین و شرایط آن مناسب ترین شرایط باشد. پژوهشگران دانشگاهی در بوستون به این نتیجه رسیده اند که مجاری بینی، آنزیم 2 مبدل آنژیوتانسین (ACE2) که ویروس به آن نیاز دارد، به مقدار زیادی موجود است.

مقدار ACE2 در جریان جهت راه های تنفسی از بالا به پایین کم می گردد. پژوهشگران در تحقیقات خود به این نکته پی برده اند که ویروس از طریق آلوده شدن شدید حفره بینی و از آنجا از طریق مایعات بدن به بخش های تحتانی ریه منتقل می شوند.

احتمال وجود کرونا روی میوه و سبزی کم است؛ برای مثال در اثر تماس با دست آلوده شاید این ویروس موجود باشد. توصیه می گردد برای زدودن سبزیجات و میوه ها از ویروس، آن ها را پیش از خوردن شست.

راه دیگر ابتلا می تواند از راه تماس باشد به این معنی که عامل بیماری زا در پی مجموعه ای از تماس ها منتقل گردد. برای مثال اگر فرد مبتلا در دستش عطسه کند و با همان دست دستگیره در را بچرخاند و بعد فرد دیگری به دستگیره دست بزند، این ویروس به دست او منتقل شده و در صورتی که این فرد به چشم خود دست بزند یا دست در بینی کند، انتقال ویروس به بدن ممکن است.

آیا انتقال از راه خوردن مواد غذایی ممکن است؟

در مورد مواد غذایی و گزینه انتقال از این طریق گفته می گردد، یک فرد مبتلا باید روی گوشت یا مثلا میوه یا هر ماده غذایی دیگری عطسه کرده باشد یا این مواد را با دست آلوده به ویروس لمس کرده باشد و فرد دیگری در مدت زمانی کوتاه پس از این تماس، به همان مواد دست زده و دستش را به سوی صورت برده باشد. تنها در این صورت آلودگی و انتقال ممکن است.

پژوهشگران آلمانی می گویند، به دلیل ثبات و مانایی نسبتا کم این ویروس در محیط، این احتمال بسیار پایین و تنها بلافاصله پس از آلودگی اول امکان پذیر است.

تحقیقات جدید نشان می دهند که پس از آلودگی شدید سطوح به ویروس، این ویروس ها در سطوح مختلف مدت کوتاهی قدرت بیماری زایی را حفظ می کنند: تا 4 ساعت روی سطوح مسی، تا 24 ساعت روی سطوح مقوایی و 2 تا 3 روز روی استیل یا پلاستیک.

محققان در مجله نیو انگلند جرنال آو مدیسین در این باره می نویسندٰ: به این ترتیب پایداری این ویروس بسیار کمتر از بسکمک دیگر از ویروس ها و عوامل بیماری زاست. از سوی دیگر به گفته این محققان، در عمل نیز به نظر می رسد که ویروس ها در شرایط نور روز و نوسان دمایی و رطوبتی، در مقایسه با شرایط آزمایشگاهی، شانس کمتری برای زنده ماندن داشته باشند.

افزون بر این ویروس کرونا نمی تواند در مواد خوراکی تکثیر گردد. برای همین احتمال واگیری از طریق گوشت برای مثال، شبیه آنچه در آلمان و در کارخانه گوشت رخ داد، بسیار کم است.

پژوهشگران بیشتر مشکل را در بازار های فروش گوشت و ماهی که در آن ها حیوانات زنده هم به فروش می رسد، می بینند

این ویروس ها برای تکثیر به میزبانی زنده نیاز دارند و میزبان طبیعی آن ها با استناد به پژوهش ها بر روی دی ان ای، احتمالا خفاش است. اما این ویروس چگونه از خفاش به انسان منتقل شده است. کاتری یالاوا، پژوهشگر در یکی از دانشگاه های در فنلاند که سرگرم تحقیق درباره این موضوع است می گوید، در بازار ماهی فروشان ووهان، تنها محصولات دریایی فروخته نمی گردد بلکه حیوانات وحشی از جمله خفاش هم به فروش می رسد. به گفته این پژوهشگر این باور در میان مردم چین وجود دارد که خوردن گوشت حیوانات عجیب و نادر، مزایایی برای سلامتی انسان دارد.

با وجود این، یاوالا این فرضیه را که در آغاز شیوع کرونا همه از آن سخن می گفتند، یعنی انتقال ویروس از طریق خوردن گوشت این جانور را رد می کند. از نظر او بیشتر باید به احتمال آلودگی شدید محیط و فضا به ویروس، در این بازار سرپوشیده که در آن برخی حیوانات هم زنده به فروش می رسند، فکر کرد.

حیوانات در شرایط استرس هم مجموعه ویروس بیشتری را حمل می کنند. در این مباحث از میزبان واسطه برای انتقال هم سخن رفته است؛ برای مثال از مار ها یا پانگولین ها (پولک پوست ها) یا سگ راکون.

از مجموعه این بحث ها می توان نتیجه گرفت که بازار های فروش حیوان (گوشت) که در آن ها موجودات زنده هم به فروش می رسند، از آنجا که این شرایط یعنی همزمانی حضور این گونه های متفاوت در یک زمان و مکان در طبیعت وجود ندارد، بسیار پرخطر است.

شستشو و حرارت کمک می کند

خلاصه اینکه در خرید مواد خوراکی باید به نکات بهداشتی عمل کرد، دست ها را شست و با ماسک به خرید رفت و در خانه مواد خریداری شده را از کیسه خرید بیرون آورد و پس از جاسازی آن ها دوباره دست ها را شست. توصیه می گردد که پیش از خوردن میوه و سبزیجات آن ها را بشوییم. آب شمار زیادی از ویروس ها را دور می کند.

نوشیدن آب آشامیدنی بی خطر است چرا که در مرحله تصفیه ویروس ها از بین می فرایند. در خانه، می توان ویروس های احتمالی را با حرارت دادن کاهش داد که این مسئله در مورد ظروف و مواد غذایی هم صدق می کند.

کندن پوست سیفی جات و میوه خطر بسیار پایین انتقال ویروس از طریق این مواد خوراکی را باز هم کمتر می کند. توصیه می گردد از آنجا که پوست بسکمک از این سبزیجات و میوه ها حاوی موادی باارزش است، برای اطمینان از عدم آلودگی و برای اینکه پوستشان را نکنیم، از برس های مخصوص استفاده کنیم و خود این وسیله را هم به طور منظم با دمای 60 درجه در ماشین ظرفشویی یا از راه های دیگر بشوییم.

احتمالا در مورد ابتلای شمار زیادی از کارکنان کارخانه های گوشت این موضوع را باید به شرایط نامناسب محیط کار نسبت داد

آیا شستشوی سبزیجات با سرکه می تواند به کشتن میکروب ها کمک کند؟ معلوم نیست. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد، ویروس های کرونا پ هاش (PH) پایین تر از 4 را به راحتی تحمل نمی کنند. اما معمولا مدت زمانی که میوه ها و سبزیجات در سرکه قرار داده می شوند برای غیرفعال کردن این ویروس کافی نیست.

در مورد فریز کردن مواد هم از بیماری های مرس و سارس کوید 1 می دانیم که این ویروس ها می توانند تا دو سال هم در فریزر همچنان قدرت بیماری زایی خود را حفظ کنند.

ویروسی که از دهان وارد می گردد، زنده می ماند؟

اما اگر ویروس ها بالاخره به یک طریقی با مواد خوراکی وارد دهان شوند آیا احتمال اینکه در گلو بمانند وجود دارد؟ احتمال این مسئله بسیار کم است، ولی پژوهشگران هنوز پاسخ دقیقی برای این مورد ندارند. اما آنچه مسلم است این است که این ویروس ها اگر با مواد خوراکی وارد معده شوند، در محیط اسیدی معده یا زنده نمی مانند یا احتمال زنده ماندنشان بسیار پایین است.

در مخاط روده هم هرچند وجود گیرنده های پروتئینی برای ویروس ها به اثبات رسیده است، اما امکان تکثیر آن ها تا کنون با استناد به مطالعات مؤسسه فدرال خطر آلمان به اثبات نرسیده است. اما این نکته هم گفتنی است که مواردی از وجود سارس کووید 2 در آزمایش مدفوع برخی بیماران به اثبات رسیده است. اما شاید این مواد از طریق خون به روده و سپس به مدفوع راه پیدا کرده اند.

با این تفاصیل، درباره ابتلای شمار زیادی از کارکنان کارخانه های گوشت باید گفت: موضوعی که مشخص است این است که نرخ بالای ابتلا را باید به شرایط نامناسب محیط کار نسبت داد.

منبع: دویچه وله